Köpek edinirken, yaşam tarzınıza uygun bir köpek seçmek önemlidir. Köpek ırkları hakkında bilgi sahibi olmak iyi olur.
Dost’u edinirken pek de bilinçli bir karar verdiğimiz söylenemez. Arkadaşımız İbrahim’in, “Paşa’nın yavruları oldu, Alman Kurdu isterseniz, bir yavru ayırayım size” demesi ile başladı herşey. Bir ay kadar vaktimiz oldu araştırmak, düşünmek için. Şimdi geriye dönüp baktığımda halimize inanamıyorum. O zamanlar ne araştıracağımı bile tam bilmiyormuşum… Benim için birinci öncelikli konu, “kedilerle geçinebilir mi” sorusu idi. İnternette en çok bunu araştırdığımı hatırlıyorum. ABD’de Alman çoban köpeği (yada Alman kurdu) sahipleriyle yapılan bir ankette, yüzde 30’un üzerinde ailenin aynı zamanda kedi sahibi olduklarını öğrendiğimde çok rahatlamıştım. Aynı ankette, ilk köpek olarak uygun olup olmadığı sorusuna yüzde 50 evet, yüzde 50 hayır cevabı verilmişti. Şaşırmıştım: Neden ki! Nice sonra anladım Alman Kurdu yavrusunun ne demek olduğunu. Dost’la zorlanmadım desem yalan olur. Bir gün anlatırım…
Öncelikle söylemek isterim ki bu yazıda amacım cins köpek savunuculuğu yapmak değil. Secereli safkan köpeğe özendirmek hiç değil! Amacım, köpek edinmek isteyenlere çok genel olarak köpek ırkları hakkında fikir vermek, köpek seçiminde yardımcı olmak.
Hangisi sizin köpeğiniz?
Sportiflere ve açık hava etkinliğini sevenlere: Doberman, rottweiler, İrlanda ve İngiliz setteri, Weimaraner, Border collie, pointerlar, Alman kurdu, ve dalmaçyalı uygun olabilir.
Çocuklular için: küçük çocuklar için beagle ve boxerlar, daha ölçülü olabilen büyük çocuklar için dachshundlar, ve tüm yaş çocuklar için labrador retriever ve Saint Bernardlar.
Eve ve köpeğine az zamanı olanlara: Alaska malamutu (Alaska kurdu), borzoi, ve Çin shar-pei nispeten bağımsız ırklardan.
Köpeğine verecek sonsuz sevgi ve şevkati olanlara (hani köpeğini oyuncak edeceklere diyelim): pomeranian, çinli crested (veya tüysüz çin köpeği), Fransız bulldogu, veya toy kaniş. Hem sevgimle şımartayım, hem de bekçim olsun, diyorsanız da (havlamaları komşular için dert değilse): beagle, bloodhound, old english sheepdog, veya Amerikan cocker spaniel.
Evden çıkmasak olmaz mı, diyenlere: havanese (bichon havanais), affenpinscher, veya chihuahua.
Hem havlamasın, hem fazla gezdirmek gerekmesin diyenlere: İngiliz toy spaniel, Bedlington terrierleri, veya Cavalier King Charles spanial. Basinjiler sessiz ama çok enerjikler. Uzun yürüyüşe ihtiyaçları olur. Bu arada, çok küçük ırkların yürüyüş ihtiyacı az olduğu gibi, çok iri ırklar da az yürüyüşle yetinebilirler: Kangal, Bulmastif ve Saint Bernard gibi. Ancak evinizde veya bahçenizde bu iri ırklara yeterli alanın olması şart.
Alerjim var, ama yine de köpeksiz yapamam, diyenlere: bazı köpekler daha az tüy veya kepek döktüklerinden, alerjik bünyeliler için daha uygun olabilir. Örneğin, schnauzer, kaniş, bichon frise (Tenerife köpeği) ve Portekiz su köpeği.
Sosyalleşmeyi ve kalabalığı sevenlere: clumber spaniel, İngliz ve irlanda setterleri, golden retriever, flat-coated retreiver ve labrador retriever, beagle, Sibirya kurdu (husky), ve bichon frise.
Dışarı çıkmak ve yürümek için bahaneye ihtiyaç duyanlara: Akita, clumber spaniel, airdale teriyeri, Amerikan Eskimo köpeği orta karar yürüyüşe bayılırlar. Pomeranian ve toy kanişler de yürüyüşü severler ancak daha kısa yürüyüşlerle yetinebilirler.
Köpeğimi de alır tüm gün gezer tozarım diyenlere: Yorkshire teriyeri veya Malta teriyeri (Maltese), taşıması kolay, küçük, gezmeyi seven, sakin, sessiz köpeklerdendir.
En sevdiğim deniz ve sudur diyenlere ise: Portekiz su köpeği, golden retriever
Şunu belirtmeye gerek var mı, bunlar ırkla ilgili çok yuvarlak genellemeler. Irk içerisinde değişik özellikte köpekler olacağı kesin. Örneğin su severler içinde Alman kurdu yer almıyorsa, bu Alman kurtlarının su sevmediğini göstermez. Veya huskyler sosyaldir deniyorsa, yavru döneminde kapalı kalmış bir husky’nin insan canlısı olacağının garantisi olabilir mi?
Bir rottweilerı canavar yapmak da, bebek bakıcısı yapmak da sizin elinizde.
İkinci notumuz köpek edinme adresleri. Lütfen, ama lütfen petshoplar dışındaki seçenekleri iyi değerlendirin. Petshop’larda gördüğünüz sevimli yavruların geldikleri yerleri bilmiyorsunuz. Barınaklar pis ve ürkütücü gelebilir; ancak pethsopların tedarikçisi pekçok “köpek üretimhanesi” bu barınaklardan beter olabilir. Ayrıca, petshoplarda alıcı bekleyen yavrular, sosyalleşmek için en değerli dönemlerini maalesef bir kafeste geçiriyorlar.
Köpek edinmek istediğinizde, veterinerlerle görüşebilir ve ihtiyaç halinde olan (ev arayan) köpekler hakkında bilgi edinebilirsiniz. Ayrıca, sosyal medyada ve köpek sahiplendirme sitelerinde kalbinizi çalacak bir köpek bulmakta zorlanmayacak, seçmekte zorlanacaksınız.
Bu yazıda kullanılan fotoğraflar, köpek sahiplendirme sitelerinde bulunan ve yuva arayan köpeklerden seçildi. Fotoğraf üzerine tıklarsanız, ilgili sayfalara ulaşabilirsiniz. Şansları bol olsun.
Ayrıca, her ne kadar bu yazıda köpek ırkları hakkında yönlendirici fikir vermiş olsak da, melez köpeklerin daha iyi huylu ve daha sağlıklı olabileceklerini de dikkate almakta fayda var. Nasıl mı olur? Bir sonraki yazıda okuyabilirsiniz.
Zeynep Bilgi
Kaynak olarak WebMD sitesinin derli toplu bir belgesinden yararlandım; ancak araştıranlar bunla yetinmeyeceklerdir elbette. “Evcil köpekler” web sitesinde ırklar hakkında bilgi bulabilirler. Kapsamlı ve oldukça da faydalı bir site.
basakpirtini
29 Mayıs 2012
Ben de ilk kurt köpeğimi yurt dışından getirilen yavrulardan almıştım. Küçükken kanamalı ishal geçirmiş, bir sürü antibiyotik ve ilaç almış, üstüne vurulan rutin aşılarla bağışıklığı bir o kadar daha deforme olduktan sonra en son vurulan kuduz aşısının ardından kurtaramadık. Ancak ailemi bir sene sonra tekrar köpek almaya ikna etmiştim. İkinci kurdumu alırken mutlaka Türkiye doğumlu anne ve babasını göreceğim ve mümkünse 4 ay annenin yanında kalmış olacak bir yavru olarak seçmiştim. Çünkü anneler ilk sosyal derslerini ilk aylarda veriyorlar. Kurt köpeği seçim sebebim tamamen bahçede koruma amaçlı alınması ve aynı zamanda harika bir aile köpeği olması, eğitiminin kolay olması idi. Çok akıllı hayvanlar. Köpek cinsini marketten meyve seçer gibi seçmek bence doğru değil. Sporuna, tüy bakımına, yemesine, içmesine, cinsinden doğabilecek sağlık problemlerine ne kadar vakit ve para ayırabiliyorsunuz değerlendirmeniz gerekiyor. Bunları öğrenebileceğiniz harika siteler ve kitaplar var. Mutlaka köpek edinmeden önce araştırın. Ellerine sağlık Bilgicim. Sevgiler.
basakpirtini
29 Mayıs 2012
Umarım resimlerdeki köpekler kısa sürede sahiplenirler, bence sahiplenme konulu bir kategori açıp bu siteleri anlatsak harika olur 😛
sinan
11 Temmuz 2012
“…Bir rottweilerı canavar yapmak da, bebek bakıcısı yapmak da sizin elinizde…..”
Hiçbir köpek yüzde yüz güvenilir değilidir. Rage sendromu veya idiopathic saldırganlık belli başlı ırklarda daha çok görülse de her köpekde görülebilir. Köpeğin cüssesi büyüdükce risk artar. Rottweiler bu ırkın fanatiklerinin bakış açısından çok iyi bebek bakıcısı olurken köpek davranış uzmanlarının bakış açısından ise bir çocuğu emanet etmek için güvenilir bir ırk değildir. Rotweiler kendi memleketi Almanya’da kısıtlı köpekler listesindedir. Vergisi fazladır, tehlikeli ırk muamelesi görür, halka açık alanlarda ağızlık takmadan gezdiremezsiniz vs.
Kesinlikle köpek eğitim ve bakımı tecrübesi olmayanların sahiplenmemesi, çocuklarla yalnız bırakılmayacak denetim altında tutulması gereken, insanların içinde ağızlıksız ve tasmasız gezdirilemeyecek bir ırkdır. Petshop, barınak gibi köpeğin geçmişinin bilinmeyeceği yerlelerden sahiplenilirse risk çok daha büyük olur.
Köpek tehlikeli bir hayvandır bu tehlike ırkına ve cüssesine göre değişir. Her köpek sahibini ısırabilir, yaralayabilir ve cüssesi imkan verdiğinde öldürebilir. Ama bunda köpeğin hiçbir suçu yokdur. Köpeğe bu yüzden kızılamaz, cezalandırılanamaz, kötü davranılamaz. Köpeklerde kin, nefret, intikam, kıskançlık gibi duygular yokdur. Sadece köpek davranışlarında uzman olmayan kişiler kendileri köpek davranışlarını bu şekilde yorumlayarak bunları köpeğe mal ederler.
zeynep bilgi
11 Temmuz 2012
Sinan Bey, yorum ve açıklamalar için çok teşekkür ederim.
Evet katılıyorum, iri ve kuvvetli köpeklerin sahiplerinin bilgili ve tecrübeli olmaları gerekiyor. Bu gerçek. Özellikle de bu köpekleri silah gibi gören insanların elinde hakikaten tehlikeli olabilirler. Öte yandan köpeğin genetiği kadar, köpeğin kimler tarafından yetiştirildiği çok önemli. Bir golden da tehlikeli olabilir. Hatta bir yorkshire terrier de…
Türkan
15 Ocak 2015
Blogunuzda cok bilgilendirici yazilar var, tebrikler 🙂 Biz de yakinda bir kopekcik edinmek istiyoruz ve simdiden okuma, arastirma yapmaya basladik – hangi tur bizimle mutlu olur veya biz daha fazla zaman ayirabiliriz, kedimizle iyi anlasirlar mi, cocuk olunca kolay kabullenir mi, vs. Simdilik Bernese dag kopegine (bernese mountain dog) yakin duruyor gibiyim. Bu tur hakkinda tavsiyeniz olur mu acaba?
zeynepbilgi
15 Ocak 2015
Türkan hanım, merhabalar.
Bu yazımın kişileri cins köpek edinmeye sevk ettiği endişesini taşıyorum. Dilerim öyle değildir.
Bernese dağ köpeği hakkında bilgim yok, ancak internetten şu linki buldum: http://www.bdki.org/bernese-almak-isteyenler-icin-cn49.html
Siz de tabi görmüşsünüzdür bunu ve diğer ilgili siteleri.
Benim ilk aklıma gelenler köpeğin iri ırk olması. Erkekleri 66 kg olabiliyormuş. Böyle iri ırkları çiftlik evinizde tabi rahatlıkla yetiştirebilirsiniz, ancak seyahatlerinizi de düşünün. Köpeğinizi rahatlıkla yanınızda taşıyamayabilirsiniz. Bu durumda kime bırakacağınızı, köpeğinize bakacak kişilerin iri ırka bakabilecek mekan ve sabırlarının olduğundan emin olun. Bir de sıcak iklimde rahatsız olan bir ırk anladığım kadarı ile. Bölgenize göre düşünün.
Belki köpek edinmeye karar verdiğiniz zaman, köpek sahiplendirme sitelerinde sizi bekleyen bir yavru veya yetişkin bernese veya başka bir köpek bulabilirsiniz. O zaman köpeğin enerjisi ile sizin enerjinizin uyumuna bakmanız en doğrusu olur. Sevgilerimle.
Türkan
15 Ocak 2015
Tesekkurler 🙂
Dikkat cektiginiz noktalari biz aylardir dusunuyoruz ve tatil konusu bizim icin en kolay cozum bulunacak sorun acikcasi. Bernese dusunmemin ise sizin yazinizla hicbir alakasi yok, rahat olunuz. Bahsettiginiz siteyi biliyorum tabi ki – hatta bununla birlikte bircok site de biliyorum. Ben sizin kendi fikriniz, tecrubeniz var midir acaba diye sormustum. Vaktiniz icin tesekkurler
zeynepbilgi
15 Ocak 2015
Türkan Hanım tahmin ediyorum detaylı araştırdığınıza… Cevaplarımı size yazdığım kadar, genele de hitap eder şekilde şekillendirmeye çalışıyorum. Anlayışınız için teşekkür ederim. sevgiyle.
Şenol
02 Haziran 2016
Merhaba,
Ben bir köpek almayı düşünüuorum fakat 3 seçenek arasında kaldım,
Maltese,Amerikan Cocoker ve King Charles.
Sizce apartmanda bakmaya ve çocuklarla daha çok dostluk kuracak hangisidir?
Teşekkürler
Figen
02 Haziran 2016
Pomerainan öneririm evde 2 tane bakıyorum. Ancak 1.kalite almalısınız dikkat edin
zeynepbilgi
03 Haziran 2016
Şenol bey, bu kadar detayda bir yönlendirme yapmak benim için zor. İnanın aslında böylesi bir safkana yönlendiriyor olmayı istemezdim. Bana sorarsanız, almak yerine sahiplenin, barınaklardaki veya sahiplendirme sitelerinde bekleyen canlardan size uygun olanlarını bulun derim. Ancak tabi kişisel koşullarınız ve seçimlerinize saygı duyuyorum. Dilerim en iyisi olsun. Sevgiyle.