köpekler ve “laser pointer”

Köpeklerin “laser pointer (kırmızı ışık)” ile oynamalarının pek rastlanan bir şey olmadığını sanıyordum.

Maya’nın “laser pointer” denilen o kırmızı ışığı kovalamayı sevdiğini keşfettiğimde bir arkadaşımın evindeydik. Aman da ne coşku… Son derece dikkatli, son derece atik hareketlerle lazerin kırmızı ışığını kovalıyor bizimki. Halının üzerinde bulamadığında, halının püsküllerinden dişlerinin ucuyla tutmak suretiyle halıyı kaldırıp altına bakıyor, “orada mı acaba?” Kahkahaları patlatıyoruz ardı ardına. Videoda da görebileceğiniz gibi “insan gözüyle” bakıldığında oldukça eğlenceli bir aktivite.

Kırmızı ışıkla bizimki aşk yaşıyor… Av ritüellerinin tüm gereklerini yerine getirerek kırmızıyı yakalamak için elinden geleni yapıyor ama nafile… “O ışık buraya gelecek arkadaşım!” diye dil bir karış dışarıda bana bakıyor. İşte o zaman ayıktım. Aslında kaynağı biliyor ve bu işten gerçekten zevk alıyor.

Akşam tepişme yürüyüşlerimize çıktığımızda bir an önce ihtiyaçlarını gidererek beni rahat rahat koşturabileceği okulun bahçesine çekiştirerek götürdü bir gün. Okulun bahçesine vardık ve gelip burnuyla cebimi dürtmeye başladı. Çünkü lazer benim cebimdeydi. Ne zaman ki lazeri cebimden çıkarttım o zaman şen çocuklar misali bazen lazerin peşinde bazen de kendi kendine sağa sola koşturmaya başladı.

Maya kendine yeni bir eğlence bulmuştu ve kendi diliyle bunu talep ettiğini de bana bir güzel anlatıyordu.

Lazer pointer ile genellikle kediler oynarlar. Tamam! Maya garip bir hayvan ama bu kadar da kediye benzemesi normal değil diyerek köpekler ve “laser pointer” diye bir bilene sordum. Bu bilen, köpeklerin laser pointer ile ilişkileri hakkında bana pek de iç açıcı şeyler söylemedi.

Türkçe olarak aramamı yaptığım zaman ekşi sözlük’te “lazer güdümüyle köpek sürüsünü yönetmek” başlığı ile karşılaştım. Buradan da Maya’nın aslında anormal bir köpek olmadığı ve diğer birçok köpeğin de lazer ışığına Maya ile aynı tepkiyi verdiğini anladım.

Araştırmalar devam ettikçe birçok insanın bu lazer ışığını köpekleriyle oynamak için kullandıkları gibi aynı zamanda köpeklerini eğitmek için de kullandıklarını öğrendim.

Bizim için her şey masum bir şekilde oyun amaçlı başladı. Bu konu hakkında okudukça işin ciddiyetini bir nebze daha kavradım. Lazer ışığı, eğer takıntılı olmaya yatkın bir köpeğiniz var ise ciddi anlamda tehlikeli!

Köpeklerde takıntılı davranış

Köpekler ve diğer hayvanlar aynen insanlarda olduğu gibi bazı nedenlerden ötürü takıntılı davranışlar geliştirebilirler. Köpeklerin bu takıntılı davranışları geliştirmelerinin birçok nedeni var; enerjisini harcayamıyor olması, bir nedenden ötürü korkuyor olması, psikolojik sarsıntı geçirmiş olması, anksiyetesinin olması vs.

“Kırmızı ışığa takılsın ne olacak ki? Nesi var bu takıntılı davranışın?” sorusu benim de aklıma geldi ve “Takılsın hayvan! Kendine bir uğraş buldu işte!” cümlesi de aklımdan geçmedi değil.

Lakin bu “takıntı” olayı o kadar da masum bir olay değil. Cesar bu konuda şöyle der “bir köpeğin herhagi bir şeye takıntılı hale gelmesi demek o köpeğin takıntılı hale geldiği şey üzerinde fiziksel ve psikolojik kontrolünün olmaması anlamına gelir.”

Takıntılı davranışın zararları nelerdir?

Bir insan düşünün ki temizlik takıntısı var. İlk başlarda temiz bir evde oturmak hane bireyleri için çekicidir. Ses çıkarılmaz. O evin takıntılısı, bir süre sonra o evin içerisinde “toz dökülecek!” diye dolaşılmasına ya da saç dökülecek diye banyo yapılmasına izin vermemeye başlayabilir, takıntı o kadar vahim bir hal alır ki bu kişi hijyen konusundaki takıntısı yüzünden kendini bile çamaşır suyuyla yıkamaya başlayabilir. Kendine verdiği fiziksel zararın yanı sıra psikolojik olarak yaşadığı sıkıntıyı siz düşünün! Buna ek olarak bir de çevresindekilere yaşattığı sıkıntıları da ekleyin.

İşte takıntılı davranışın zararı bu! Köpek demeyelim, herhangi bir canlının takıntılı hale gelmesi hem o canlı için hem de çevresindekiler için ciddi sonuçlara neden olabilir.

Komşunun kedisine kafayı takmış bir köpek saatlerce kedi orada olmasa bile aynı noktayı seyredebilir. Eğer takıntı ileri boyutlara ulaşmış ise köpeğinizi o seyirden alı koymaya kalkıştığınızda durum çok sevdiğiniz köpeğinizin dişlerinin bir anda elinize sert bir şekilde temas etmesi durumuna kadar gelebilir!

Lazer ışığı ve köpekler!

Konuyla ilgili en derli toplu bilgiye “Ezine Articles” sitesinde ulaştım. Bir köpek davranışları danışmanının konuyla ilgili paylaşımı şu şekilde; “Lazer pointer kullanarak köpeğinizle oynamak ya da köpeğinizi eğitmek mi istiyorsunuz? Çok dikkatli olmanız gerekir. Lazer pointer bazı köpeklerin obsesif-kompulsif (takıntılı) davranış geliştirmesine neden olabilir.”
Sorumlu Hayvan Sahipleri blogunda lazer ışığının köpeklerde hareket eden şeylere karşı av dürtüsünü tetiklediğini fakat bu avlanma sürecinden eli boş dönen köpeğin bu nedenle durumu takıntılı hale getirdiği belirtiliyor.

Ezine Articles sitesinde yer alan makalede köpeklerin lazer pointer ya da başka herhangi bir şeye takıntı geliştirip geliştirmediğinin bazı belirtileri olduğu belirtiliyor. Bu makaleye göre köpeğinizin lazer ışığına takıntı geliştirip geliştirmediğini şunlara dikkat ederek anlayabilirsiniz;

– Eğer köpeğiniz kırmızı ışığın son göründüğü noktayı, kırmızı ışık gitmiş olmasına rağmen bir dakika boyunca halen daha kazmaya çalışıyor ya da o noktaya sabitleniyor ise dikkatli olun!

– Kırmızı ışık gitmiş olmasına rağmen, bir dakika boyunca, halen daha ışığın bulunduğu hatta geziniyor ise dikkatli olun!

– Köpeğiniz, başka bir neden olmaksızın kırmızı ışığı son gördüğü yere tekrar tekrar gidiyorsa dikkatli olun!

– Köpeğiniz, diğer ışık kaynaklarına ya da gölgelere karşı güçlü bir av davranışı geliştiriyorsa dikkatli olun!

Köpek davranışı danışmanı Aidan Bindoff makalesinde köpeğinizin yukarıdaki davranışlardan herhangi birini göstermesi halinde, kırmızı ışık kullanılmasının durdurulması gerektiğini söylüyor ve ekliyor “kırmızı ışığı eğitim amaçlı kullanıyorsanız mutlaka bir veteriner eğitim uzmanı ile çalışmalısınız!”

Velhasıl kelam Maya’da takıntılı davranışlara yatkınlık var. Lazerin ışığı, komşunun kedisi… Bu yüzden sadece ara sıra lazer ışığı ile oynuyoruz. Sabitlenmeler, aramalar başladığı anda oyunu kesiyorum.

Maya lazere takıntılı hale gelmedi ama iki saat aynı yerde “o sarı kediyi” yerinden kıpırdamadan bekleyebiliyor. Tabii kedinin sinsice gelip Maya’nın mamasına çöküyor olmasının da bunda etkisi var!

Takıntısız, bol oyunlu günler dileriz.

damlamaya