Kısa süre öncesine kadar zoologlar köpekler ile kurtları farkı türler olarak değerlendiriyordu. D.E. Wilson ve D.A.M Reeder tarafından yayınlanan Dünya Memeli Hayvan Türleri, Taksonomik ve Coğrafi Referans kitabında (Mammal Species of the World, 1993, Smithsonian Institution ve American Society for Mammalogists) artık ikinin ayrı türler olmadığını kabul ediliyor.
Evcil köpeklerimiz kurt atalarına benzediği için kurtların beslenme modeline göre köpeklerin beslenmesinden bahsedeceğim. Köpeklere hitafen yazılmış bu yazıdakiler kediler için de geçerlidir.
Hazır mamalarla ilgili sorun
Hazır mamaları hayvanlar için en uygunsuz yapan nokta onların işlenmiş ve pişirilmiş olmasıdır. Doğada yemeğini barbeküde pişirerek yiyen hayvan yoktur! Yiyeceklerin ısısı 48 derecenin üzerine çıktığında içeriğindeki bütün enzimler ve pek çok besin kaybolur.
Ayrıca maliyeti düşürmek için yüksek oranda et dışı girdiler kullanılır. Kedi ve köpeklerin karbonhidrat almasının gerekli olduğuna dair bir bilimsel rapor yoktur.
Karbonhidratlar
Veterinerler için hazırlanmış “The Waltham Book of Dog & Cat Nutrition” kitabında A.T.D Edney, kedi ve köpekler için gerekli olduğu bilinen minimum karbonhidrat miktarı yoktur, diye yazar. Edney, “Köpeklerde ve diğer türlerde yapılan araştırmalarda kedi ve köpeklerin karbonhidrat içermeyen, yeterli yağ ve protein içeren bir diyetle beslendiklerinde gereken metabolik glukozun oluşturulabildiği bulunmuştur.” der..
Ayrıca diyetlerinden karbonhidratları ve tahılları çıkartan alerji sahibi ve hastalıklı pek çok köpeğin sonrasında iyileşme gösterdiği gözlemlenmiş. (Dr. Martin Goldstein, The Nature of Animal Healing)
Koruyucu maddeler
Butylated hydroxyanisole (BHA), butylated hydroxytoluene (BHT), tert-butyl hydroquinone (TBHQ), propyl gallate ve ethoxyquin gibi yapay koruyucuların kullanımının zararları artık uzun zamandır biliniyor.
Bu tür yapay koruyucular eskiden tüm mamaların genel içeriği iken, artık sadece market mamaları veya düşük kaliteli mamaların etiketlerinde görülebiliyor. Yüksek kaliteli mamalar, tocopherols (vitamin E), citric acid (vitamin C), ve biberiye ekstraktı gibi doğal alternatiflerine yöneliyorlar. Ancak sorun şu ki, mama etiketlerinde yapay koruyucuları görmesek bile, bunların mama içeriğinden tamamen uzak olduğuna güvenemiyoruz. Fabrikalar sadece kendilerinin ekledikleri maddeleri etiketlemekten sorumlu tutuluyor, ve önceki işlemelere ilişkin bilgi vermiyorlar. Dolayısı ile, işlenmiş et ürünlerindeki yağların korunmasında kullanılmış olan koruyucular da böylece etiket dışında kalabiliyor. Köpek sahibinin bu konuda bazı yasal boşluklar olduğunu bilmesi önemlidir.
Protein
Hazır mama etiketlerinde verilen protein oranlarının her zaman sığır veya tavuk eti olmadığını bilmek gerekir. Öncelikle mamalarda et yerine çoğu kez et yan ürünleri (meal products) kullanılır. Ayrıca, Natural Rearing Newsletter (Doğal Yetiştiricilik Bülteni) yazarı Marina Zacharias’a göre, Amerika’da hayvan barınaklarından yılda yaklaşık 5 milyon evcil hayvan kesimhanelere gönderilip mama fabrikalarına et olarak satılıyor. Ann N. Martin de “Food Pets Die For” (Hayvanların Uğruna Öldüğü Besinler) kitabında bu konuyu ele almış.
Veteriner Hekimler de mama firmalarından öğreniyor
Mutlaka siz de veteriner hekiminizin, “tam ve dengeli beslenme, karbonhidrat, yağlar, protein, lif, vitaminler, mineral ve su gibi temel besin bileşenlerinin günlük olarak yeterli miktarda, birbirleri ile orantılı olarak tüketilmeleri ile sağlanır” dediğini duymuşsunuzdur. Onlar da sattıkları malın içeriğini mama firmalarından öğreniyorlar. Mama firmaları her yıl veterinerlik fakültelerine milyonlarca dolarlık yardım, burs ve taraflı bilgi vermekteler.
Köpeklerin beslenmesine dair bazı yanlış inançlar
Dr. Ian Billinghurst “Give Your Dog a Bone” (Köpeğine bir Kemik Ver) isimli kitabında köpek beslenmesine ilişkin efsaneleşmiş yanlışlardan bahsediyor:
- Modern köpeğin sindirim sistemi atalarınınkinden farklıdır, dolayısıyla farklı beslenmeleri gerekir.
- Köpekler kemik ve diğer çiğ besinleri yememelidir.
- Tüm köpek yiyecekleri pişirilmelidir.
- Bir köpeği beslemek için köpek beslenmesi üzerine üniversite diplomanız olması gerekir.
- Köpekleri beslemenin en iyi yolu ticari köpek mamalardır.
- Köpeklere verdiğiniz tüm yemekler tam ve dengeli olmalıdır.
Bizler bu efsanelere inanarak büyüyoruz. Oysa hiçbir zaman doğru olmadılar.
Köpek ne yer?
Sadece 40 sene önce, köpekler için mama üreten firmalar yokken bu köpekler ne yiyordu? Tabii ki evdeki yemekleri, artıkları, av hayvanlarını, bir güzel kasaptan gelen kemikleri, etleri…
Köpekleri beslemenin en kolay yolu doğada ne yiyeceklerini düşünmek, sonra elimizdeki besinlerle buna benzer bir diyet oluşturmaktır.
***
Çiğ beslenmenin felsefesi ile ilgili İngilizce birkaç link
Andrea Partee – Raw Dog Food
Christie Keith- Natural Diet
Jane Anderson- Raw Learning
***
Not: Bu yazı bashico blogundan uyarlanmıştır.
H. Fatoş (GÜR) AKINOĞLU
14 Ekim 2013
Merhaba,
Çiğ beslemenin yararlarını uyguladığım için iyi biliyorum. Ayrıca hazır gıdaların bizlerde olduğu gibi asit-alkali dengesini bozduğu için pek çok hastalığa kapıları sonuna kadar açtığını da biliyorum.
Anlayamadığım, takıldığım nokta şu:
Bizim hastalıklardan korunmak için daha çok alkali olmaya ihtiyacımız var. Aksi halde asit arttıkça tahribatta artıyor. En dikkatimi çeken yerlerden biri de böbreklerdeki tahribat.
Patililerin vücutları ise daha asidik. Onlar hazır mamalarla yüksek oranda karbonhidrat ve sindirilemeyen besinleri aldıkça daha alkali olduklarından, böbrekleri çok daha çabuk etkileniyor. Ayrıca taş vs oluşumları artıyor.
Peki asitli böbrek bizde tahribat yaparken, onlarda neden bu asidik ortam böbreklerine zarar vermiyor da, alkaşi olunca zararlı oluyor?
Sevgilerimle
basakpirtini
16 Ekim 2013
Merhaba Fatos hanim,
Alkali ve asidik beslenme turune gore degisiyor. Ayrica besinlerin icinde her turun sindirebilecegi ve sindiremeyecegi metabolik artiklar ve maddeler var. Turler buna gore kendi besinlerini aldiklarinda (or.inekler ot, kopekler et, insanlar meyve gibi) onlari sindirmek icin ozel enzimler gelistirmis. Temel organlar ayni olsa da sindirim sirasindaki kimya farkli isliyor. Boylece bobreklerin de belki bilimsel olarak bulunan ya da henuz bulunmamis kendini koruma reaksiyonlari var. Asidik ve alkali idarara gore tas olusturan cesitli mineraller var. Sanirim sorunuzun daha detayli cevabini bir beslenme uzmani veteriner hekim karsilikli daha iyi verebilecektir. Sevgiler.
Huseyin
17 Mayıs 2014
ben hala anlamadım bu cig beslenme olayını ben ne yersem onu yer mantıgı yanlıs onu anladım ama kuru mamada yanlıs dıyorsunuz bunada tamam ama kemik verecekmiyim pismemis etmi verecegim kafam darmadagın oldu ne yiyecek anlamadım ben
sena
15 Şubat 2016
Merhaba,
sokakta bulup eve getirdiğim köpek için pişmiş tavuklu pirinç lapalı bir bulamaç hazırladım ama yemedi. Sonra gidip petdükkanından kuru mama aldım. Onu bir güzel yedi. Lakin ben sürekli mama ile beslemek yerine ev artığı ile de beslemek istiyorum. Bana önereceğiniz tavsiyeler var mı? Alışana kadar sadece ev yemeklerini verip, hazır mamayı kesmeli miyim?
dilek akirmak
22 Ekim 2016
en uygun besleme hangisi… ne pisirelim veya ne verelim… onerisi olan var mi… saglikli beslensin uzun omurlu olsun diye ne yedirelim simdi… kafalar karisti
Ebru Yıldız
06 Temmuz 2018
Biz köpeklerimizi tamamen onlara özel hazırlanan foodpawty.com yiyecekleri ile besliyoruz. Sitede yaşı, kilosu, cinsiyeti, günlük aktivitesi girilen köpeğe günlük alması gereken kalori hesaplanıyor ve tüm ayın yiyecekleri ayrı ayrı paketlenmiş olarak eve geliyor. Bütün dünyada trend artık tamamı insanların yiyebileceği malzemelerle katkısız köpeklere özel ev yemekleri. İncelemenizi tavsiye ederim. http://www.foodpawty.com