köpeğinizle oyun

Tıpkı çocuk yetiştirmeye dair çeşitli görüşler olduğu gibi, köpek yetiştirme konusunda da çeşitli görüşler ve birbirine aykırı yaklaşımlar var. Bunlardan biri de oyun konusu.

‘Köpeğinizle oynamayın’ diyen yok belki, ancak oyun tarzı konusunda ve oyunun işlevi konusunda değişik görüşler var. Kimine göre köpekle oyun sadece bir eğlence aracı. Bunun yanında yeni akım köpek yetiştirme uzmanları oyunu bir eğitim aracı olarak kullanıyor.

Oyunlarda tartışma konusu olmuş unsurlardan biri de riskli oyunlar ve köpeklerde kötü davranışlara (örn. saldırganlığa) davetiye çıkaran oyunlar. Örneğin pek çok genel akım yaklaşım, insan ve köpek arasında güreş tarzı ve bir nesneyi iki ucundan çekiştirme gibi oyunları repertuarımızdan çıkarmamızı tavsiye eder. Bu oyunları, insana karşı köpeğin güç ve otorite elde etme fırsatı olarak görür ve kaçınılması gerektiğini tavsiye ederler.Bu oyunların saldırganlığı geliştireceği yönünde uyarıda bulunur.

Güreş ve çekiştirme oyunlarının dozu ve kuralları iyi ayarlanmazsa yaralanmalara sebep olabileceği hiç şüphesiz doğru. Ancak yeni akım köpek davranış uzmanları bu oyunlara olumlu bakıyorlar. Tabi birkaç kuralı var. Diyorlar ki:

• Her zaman oyunu siz başlatın, siz bitirin (siz kazanın değil, kazanmak veya kaybetmek serbest);
• çocuklar ve yaşlılar -ne olur ne olmaz – köpeklerle güreş ve çekiştirme oyunu oynamasın;
• Çekiştirmeye konu olan nesne belli olsun ve sadece onunla bu oyunu oynayın. Örneğin bir halat, bir havlu bu oyun için ayrılsın ve diğer herşey bu oyunun dışında kalsın.
• Güreş veya çekiştirme sırasında yanlışlıkla da olsa köpeğin dişleri elinize, kolunuza veya vücudunuzun başka bir yerine gelirse, canınız yanmamış olsa bile oyunu bırakın. Köpek oyun sırasında can yakmaması gerektiğini öğrenecektir.
• Bu kurallara uyduğunuz sürece köpeğin istediği kadar “kudurmasına” izin verin – buna çekiştirme sırasında kafasını sağa sola hırsla sallaması, hırlaması dahil.

Bu önerilere birşey eklemek isterim: çekiştirme veya güreş tarzı oyunlar sırasında gözlerinizi köpeğinize uzun uzun dikmekten kaçının. Görmüşsünüzdür, köpekler kendi aralarında oynarken çoğu zaman gözlerini kaçırıyorlar. Ancak oyunu iyice kızıştırmak isterlerse karşıdakine gözleri dikiyorlar. Uzun süre gözlerinizi onun gözlerinde sabitlemek oyunun dozunu artırarak sizin kontrolünüz dışına çıkmasına sebep olabilir. Gereksiz yere risk almaya değmez bence. Ve ayrıca oyun “oyun” olarak kalmalı ve köpeğiniz de sizin onu gerçekten tehdit ettiğinizi düşünmemeli değil mi?

Çekiştirme oyunu ile ilgili olarak Jean Donaldson, yayınlandığı 1996 yılından itibaren bir klasik haline gelen “The Culture Clash” – Kültür Çatışması – kitabında şöyle diyor:

“Köpekler çekiştirme oyunu oynadıklarında size karşı oynamazlar; ‘öldürme’ eyleminde sizinle işbirliği içindedirler. Yani size karşı köpek yoktur. Siz ve köpeğe karşı çekiştirme nesnesi vardır. Büyük av hayvanlarını öldüren kurtların veya Afrikanın vahşi köpeklerinin belgesellerini izlediğinizde görürsünüz, birkaç sürü üyesi aynı anda hayvanı yakalar – belki kimi kuyruğundan, kimi burun deliğinden, kimi dizinden. Deli gibi çekiştirirler. O sırada sürüdeki mertebelerinin hiçbir önemi yoktur. Sosyal etoburlardaki bu av sahnesi, görsel olarak bir köpeğin sahibi ile bir paçavrayı çekiştirmesinden hiçbir şekilde ayrılmaz.”

Zeynep Bilgi